تقویت موها بعد از کاشت مو [راهکارها، غذاها، داروها]

کاشت مو یکی از رایج ­­ترین راهکارها برای درمان ریزش مو و طاسی سر در مردان و زنان است. این عمل به دلیل عوارض کم و نتایج ماندگار مورد استقبال افراد بسیاری قرار می­ گیرد. یکی از سوالاتی که بسیاری از مراجعان دارند، درمورد احتمال ریزش بخشی از موهای سر به صورت موقتی یا دائمی پس از عمل کاشت مو است.بنابراین تصمیم گرفتیم تا در این مقاله، درمورد ریزش مو و نحوه رشد موها پس از کاشت مو صحبت کنیم و از طرفی به راهکارهای مقابله با ریزش مو و تقویت موها بعد از عمل کاشت مو بپردازیم.

تقویت موها پس از کاشت مو

دلایل تقویت مو پس از کاشت مو را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• کاهش ریزش مو در محل کاشت مو و تقویت فولیکول­ های جدید و همچنین کمک به التیام یافتن زودتر زخم ها که خود باعث بهبود روند رشد فولیکول­ ها (گرافت ­ها) می­ شود.
• تغذیه مناسب و اکسیژن رسانی به فولیکول­ ها با استفاده از قرص ­های مکمل.
• کاهش احتمال ریزش مو در سایر نواحی سر که همچنان در معرض ریزش یا طاسی قرار دارند.

روند رشد موها بعد از کاشت مو

ابتدا به بررسی روند رشد موها پس از کاشت مو می ­پردازیم و سپس به علل و عوامل ریزش مو اشاره خواهیم کرد. پروسه رشد و ترمیم موها پس از کاشت مو در ناحیه اهداکننده و ناحیه دریافت کننده شامل مراحل زیر است:

تا سه روز اول پیدایش زخم ها یا به عبارتی دلمه ها و همچنین ورم و درد در ناحیه دریافت­ کننده فولیکول­ ها، امری طبیعی است. در ناحیه بانک مو نیز به دلیل جراحی و داروهای بی حسی، درد و بی حسی محتمل است مخصوصا اگر از روش­ های قدیمی ­تر کاشت مو مانند روش FUT استفاده شود.

در هفته اول موها در ناحیه دریافت کننده، رشد می­ کنند و مانند ته ریش می ­شوند. هفته دوم گرافت ­ها در جای خود محکم می ­شوند و موهای کاشته شده شروع به ریزش می ­کنند.

در ناحیه بانک مو نیز بخیه ­ها کشیده و یا جذب می ­شوند. در آخر ماه اول ریزش موها متوقف می ­شود و فولیکول­ ها به حالت استراحت می ­روند و در ماه­ های دوم تا پنجم موهای کاشته شده شروع به رشد می ­کنند و موهای طبیعی سر که ریخته بودند نیز کم کم رشد می­ کنند.

در ماه ­های ششم تا نهم رشد و ضخامت موها افزایش می ­یابد. در ماه دهم، پزشک روند رشد موها (چه موهای کاشته شده و چه موهای طبیعی سر) را بررسی می­ کند و در صورت نرمال بودن، شرایط درمان متوقف می ­شود؛ اما در صورت عدم رشد نرمال موها و ریزش مو، لزوم جلسه دوم کاشت مو بررسی می­ شود.

ریزش مو بعد از کاشت مو

اما به دلایلی نیز ممکن است موها پس از کاشت مو دچار ریزش شوند که این ریزش بسته به علت می ­تواند به صورت موقتی یا دائمی در نواحی مختلف سر اتفاق بیفتد که در ادامه مورد بررسی قرار می ­دهیم:

• ریزش گرافت ها به همراه پوسته های سر

هفته اول پس از کاشت مو امکان ریزش گرافت ­ها یا فولیکول­ های کاشته شده به همراه پوسته ­ها و زخم­ های خشک شده سر وجود دارد. در صورتی که این گرافت­ ها به طور خود به خود و بدون فشار یا کندن زخم توسط شخص صورت گیرد، طبیعی است و جای هیچ نگرانی وجود ندارد.

• افلوویوم

این پدیده به معنی ریختن موها در ناحیه دریافت کننده یا حتی در موهای طبیعی سر است. اگر ریزش مو حاصل از جدا شدن موها از گرافت های تازه کاشته شده باشد (نه خود گرافت­ ها) به آن افلوویوم موقت گفته می­ شود که در اکثر مراجعان پس از کاشت مو اتفاق می­ افتد و کاملا طبیعی است.

علت آن نیز این است که فولیکول ­های پیوندی به دلیل آنکه مدت کوتاهی از سر جدا شدند و خونرسانی به آنها قطع شده است، در شرایط استرس زا قرار گرفتند. این ریزش موقتی مو ممکن است حتی در ناحیه موهای طبیعی سر نیز تا چند ماه بعد از کاشت مو و قبل از رویش موهای جدید رخ دهد و باعث کم پشتی موها در ناحیه دریافت کننده شود.

این موضوع نیز ناشی از استرس جراحی است و موضوعی نگران کننده محسوب نمی­ شود. اما موضوع ریزش موها زمانی می تواند باعث نگرانی شود که به دلایل هورمونی و ژنتیکی رخ دهد. این نوع موها که به دلایل هورمونی می ­ریزند به موهای مینیاتوری معروفند. امکان رشد مجدد موهای مینیاتوری بسیار کم است و همین نوع ریزش است که علت کم پشتی و طاسی در برخی نقاط سر می­ شود.

توجه داشته باشید که موهای مینیاتوری بیشتر در جوانان وجود دارد و بنابراین ریسک ریزش مجدد مو در جوانان نسبت به رده های سنی بالاتر بیشتر است. به طور کلی رده سنی 20 تا 30 سال بیشتر در معرض ریزش موی دائمی هستند. این موضوع می تواند در تصمیم ­گیری پزشک برای کاشت مو و همچنین کاشت مجدد موها تاثیر بسزایی داشته باشد.

عوامل موثر در موفقیت کاشت مو

یکی از عوامل موثر در موفقیت کاشت مو، سن است. همانطور که قبلا هم به طور مختصر اشاره کردیم، سن می­ تواند در میزان موهای مینیاتوری سر تاثیرگذار باشد. بنابراین بهترین راهکار برای این دسته از افراد این است که در مراحل ابتدایی که ریسک ریزش مجدد موها در آن ها بسیار است، ریزش مو را با دارو درمان کنیم.

همچنین پس از آنکه فرد مورد نظر به مرحله ای از درمان رسید که آماده کاشت مو بود، پزشک متخصص وی باید تعداد گرافت­ ها و محل قرارگیری آن ­ها را طوری برنامه ریزی کند که حتی در صورت ریزش قسمتی از موها به صورت دائمی نیز، سر همچنان پر مو و زیبا بنظر برسد. در کنار این عوامل، عواملی همچون مراقبت های پس از کاشت مو و داروهای تقویت کننده مو نیز می ­توانند نقش مهمی در موفقیت کاشت و رضایت متقاضی بازی کنند.

داروهای لازم برای تقویت موها بعد از کاشت مو

همانطور که در بخش­ های قبلی ذکر کردیم، ریزش مو بعد از کاشت مو به دلایل مختلفی ممکن است رخ دهد. چنانچه در صورت ریزش مو به دلایل فوق، پزشک تشخیص به استفاده از داروهای تقویتی دهد باید از دستورالعمل های وی با دقت پیروی کنیم. اکنون به معرفی دارو و روش ­های تقویت مو خواهیم پرداخت.

• فیناستراید

یکی از داروهای موثر و سریع الاثر در درمان ریزش موی آندروژنیک، استفاده از قرص فیناستراید است. این دارو می تواند سبب کاهش ریزش موی ارثی شود و به همین دلیل پس از کاشت نیز به مراجعانی که همچنان بخش هایی که از موهای آنها در معرض ریزش دائمی است تجویز می­ شود. اگرچه این دارو می تواند باعث مشکلات هورمونی در افراد شود، با این حال اگر پزشک شما تشخیص بر استفاده از آن داد باید براساس نظر وی اقدام به مصرف کنید. در حقیقت این دارو مانع از تبدیل هورمون تستسترون به دی هیدروسترون می­شود که عامل اصلی ریزش مو با الگوی مردانه است.

• ماینوکسیدیل

این دارو نیز که به صورت موضعی مورد استفاده قرار می­ گیرد، با خونرسانی به فولیکول های سر و تحریک آن ها، باعث ماندگاری بیشتر موهای مینیاتوری بر روی سر می­ شود و در نتیجه می ­تواند به تقویت موها کمک کند. دقت کنید که در صورت استفاده از این دارو قبل از عمل، باید مصرف آن به صورت موقتی قطع شود و پس از عمل نیز باید اجازه دهیم که زخم ها و تورم سر به طور کامل برطرف شود و سپس شروع به از سرگیری مصرف آن کنیم؛ زیرا ماینوکسیدیل می تواند باعث تحریک پوست سر شود. معمولا ماینوکسیدیل دو بار در روز روی نواحی تحت ریزش مورد استفاده قرار می­گیرد.

• پلاسما درمانی یا PRP

پلاسما درمانی با استخراج فاکتورهای فعال رشد مو در خون افراد، می تواند باعث تحریک موها و افزایش رشد آنها شود. این روش می تواند حدود سه ماه پس از جراحی بنا بر نظر پزشک متخصص شما شروع شود.

• مزوتراپی مو

از آنجا که روش های درمانی مانند ماینوکسیدیل یا فیناستراید در نیمی از بیماران اثربخشی خوبی ندارد و در برخی نیز حساسیت ایجاد می­ کند، مزوتراپی می ­تواند به عنوان یک روش جایگزین مورد استفاده قرار گیرد. در این روش درمانی، پزشک محلولی حاوی ویتامین ­ها مانند ویتامین­ های گروه B، A، روی، آنزیم ­ها، هورمون­ ها، فاکتورهای رشد، عصاره­ های گیاهی و … را به لایه میانی یا درم تزریق می ­کند. این کار به تقویت فولیکول­ های مو کمک می­ کند و روند ریزش مو را کند می­ کند. مزوتراپی مو را می توانیم حدود چهار ماه بعد از کاشت مو طبق نظر پزشک خود شروع کنیم.

• دستگاه ­های لیزر درمانی سطح پایین

در این روش از دیودهای ساطع کننده نور برای تحریک فولیکول­ های مو استفاده می­ شود و همچنین با شانه کردن موها، جریان خون را در سر افزایش می ­دهد.

• مکمل­ های تقویت کننده مو

ویتامین­های A، B، C، E، روی، اسیدفولیک، آهن و زینک می­توانند روند رشد مو را تقویت کنند.ویتامین A مانع از خشک شدن پوست سر می­ شود، همچنین با تولید سبوم از شوره سر جلوگیری می ­کند.

بیوتین و B12 از جمله اصلی ترین مواد تشکیل دهنده رشد مو هستند که باعث رشد سریع مو می­ شوند. ویتامین C نیز با تولید کلاژن باعث تقویت فولیکول­ ها می شود و همچنین سرعت بهبود زخم ­ها را افزایش می ­دهد.

ویتامین E به دلیل داشتن آنتی اکسیدان نقش مهمی در ترمیم بافت آسیب دیده سر ایفا می ­کند. روی نیز، نقش مهمی در ترمیم بافت مو، تولید کلاژن، ایجاد تعادل هورمونی، تکثیر سلولی و جذب پروتئین ها ایفا می کند. اسیدفولیک تولید سلول های قرمز خون را افزایش می دهد. آهن، خونرسانی به موها را افزایش می دهد و باعث افزایش اکسیژن رسانی به فولیکول ­ها می شود. زینک با تقویت ساختارهای پروتئینی تشکیل دهنده فولیکول مو و متعادل نگه داشتن سطح هورمون­ ها باعث تقویت موها می شود.

روش ­های مکمل در تقویت موها

• پس از کاشت مو، مصرف میوه و سبزیجات را به حداکثر برسانید. زیرا علاوه بر تامین ویتامین­ های مورد نیاز برای رشد مو، حاوی آنتی اکسیدان است که به ترمیم زخم ­ها کمک خواهد کرد.
• به میزان کافی آب بنوشید تا روند خونرسانی به فولیکول ­ها تسریع شود.
• از خوردن غذاهای چرب و پرنمک بپرهیزید.
• پروتئین را در وعده ­های غذایی خود بگنجانید.
• مواد غذایی غنی از ویتامین های گروه B را در وعده های غذایی خود بگنجانید. مرغ ، گوشت قرمز، آووکادو، موز، آجیل، تخم مرغ منبع این ویتامین هستند.
• مواد غذایی سرشار از روی مانند نخود، میگو، غلات سبوس دار، ماهی، تخم مرغ و اسفناج بسیار مفیدند.
• روغن بادام ، آووکادو، اسفناج، روغن زیتون و آفتابگردان که سرشار از ویتامین E هستند را در وعده غذایی خود بگنجانید.

در نهایت در نظر داشته باشید که استرس می تواند در روند رشد موی شما تاثیر منفی گذارد، بنابراین بعد از دیدن هر نوع علامتی به جای منفی تلقی کردن آن با پزشک خود مشورت کنید و داروها و مراقبت ­های پس از درمان را به خوبی پیگیری کنید و فراموش نکنید که مراجعه به یک پزشک یا تیم پزشکی مجرب می­ تواند در روند کاشت موی شما تاثیر بسزایی داشته باشد.

نکات تغذیه‌ای برای تقویت موها بعد از کاشت مو

اکنون که مرحله حیاتی جراحی کاشت مو را با موفقیت پشت سر گذاشته‌اید، حتماً برایتان سؤال ایجاد شده که برای تقویت موهایتان چه غذاهایی بهتر است و برای بهبودی هرچه سریع‌تر چه چیزهایی باید بخورید.

موهای شما نیاز به انواع مواد مغذی برای رشد خود دارند و بنابراین چه باور کنید چه نکنید، رژیم غذایی شما بعد از کاشت مو نقش بسیار مهمی در تعیین نتایج به دست آمده از فرآیند کاشت مو دارد. فولیکول‌های تازه گرافت شده شما به طور مستقیم تحت تأثیر آنچه شما می‌خورید قرار دارند و رژیم‌های غذایی غیرمتعادل ممکن است تمامی زحمات جراح شما را به باد دهند. در این قسمت قصد داریم به شما در خصوص نکات تغذیه‌ای برای تقویت موها بعد از کاشت مو توضیح دهیم.

محققان به این نتیجه رسیده‌اند که رژیم‌های غذایی فاقد مواد مغذی اساسی (مواد معدنی، ویتامین‌ها، پروتئین و اسیدهای چرب) ممکن است موجب گردند که سلول‌ها نتوانند عملکرد خود را به خوبی انجام داده و در نتیجه چرخه طبیعی رشد موها متوقف گردد. به عبارت دیگر فولیکول‌ها قادر به ساخت موی جدید نبوده و بنابراین فرد موقتاً دچار ریزش مو خواهد شد.

به علاوه، بعد از کاشت مو، در طی دو ماه اول موها وارد یک فاز شوک می‌شوند. رژیم‌های غذایی حاوی مواد مغذی موجب کاهش و در برخی موارد جلوگیری از بروز این شوک جراحی می‌شوند. این امر به خصوص در مورد مواد معدنی مانند آهن و روی که نقش اساسی در تولید فولیکول‌های موی سالم دارند صدق می‌کند. بنابراین عمل به توصیه‌های زیر به شما کمک می‌کند که از جراحی کاشت موی خود مطلوب ترین نتایج را به دست آورید:

آب مهم‌ترین جزء رژیم غذایی شما بعد از کاشت مو است

مهم‌ترین جزء از رژیم غذایی شما آب است. همانطور که می‌دانید، آب مایه حیات و لازمه رشد و نمو تمامی جانداران است. بنابراین باید روزانه دست کم ۸ لیوان آب بنوشید تا موهای خود را سالم نگه داشته و فشار خونتان را تنظیم کنید. به علاوه مصرف آب کافی مانع از ریزش موی ناشی از خشکی پوست سر نیز می‌شود. 

ویتامین‌های گروه ب به رشد موها و فرآیند ترمیم زخم کمک می‌کنند

ویتامین‌های گروه ب مانند ویتامین ب ۷ (بیوتین) و ب ۱۲ نقشی کلیدی در حفظ ساختار و رشد موها ایفا می‌کنند. به علاوه این ویتامین‌ها متابولیسم پروتئین و چربی را در بدن تنظیم نموده و با بهبود انعقاد خون فرآیند ترمیم زخم را بهبود می‌بخشند. پزشکان معمولاً مصرف مکمل‌های حاوی ویتامین‌های گروه ب را به افرادی که به تازگی جراحی کاشت مو انجام داده‌اند توصیه می‌کنند.

اگر اهل مکمل‌های تغذیه‌ای نیستید، می‌توانید نیاز خود به ویتامین‌های ب را از طریق مصرف خوراکی‌های غنی از این ویتامین‌ها تأمین کنید. از جمله این غذاها می‌توان به مرغ، گوشت قرمز، موز، آووکادو، برنج قهوه‌ای، انواع خشکبار و تخم مرغ اشاره کرد.

مصرف روی از ریزش موها بعد از کاشت مو جلوگیری می‌کند

کمبود روی یا زینک می‌تواند موجب ریزش موی جدی شود و بنابراین بسیار حائز اهمیت است که این ماده معدنی را در رژیم غذایی خود بعد از کاشت مو بگنجانید. زینک در فرآیند ساخت کلاژن، تقسیم سلولی، حفظ سطح هورمون‌های مختلف، ساخت پروتئین و جذب ویتامین‌ها و دیگر مواد معدنی نقش داشته و به این ترتیب به عنوان یک فاکتور کلیدی در ترمیم بافت به شمار می‌آید. گوشت گاو، اسفناج، دانه کدو تنبل، بادام هندی و صدف از جمله ترکیبات غنی از روی هستند.

آهن موجب بهبود جریان اکسیژن و تقویت سیستم ایمنی می‌شود

کمبود آهن نیز مانند کمبود مس یکی از عوامل دخیل در ریزش مو به حساب می‌آید. این ماده معدنی بافت موها را تقویت کرده و باعث می‌شود که جریان خون به پوست کف سر و ریشه‌های مو و درنتیجه انتقال اکسیژن و مواد مغذی به این نواحی افزایش یابد. بنابراین اگر می‌خواهید بهترین نتیجه را از کاشت مو بگیرید، باید به تأمین آهن مورد نیاز بدن خود توجه ویژه داشته باشید. به علاوه، آهن با تقویت سیستم ایمنی فاز ترمیمی بعد از جراحی کاشت مو را بهبود می‌بخشد. از جمله غذاهای سرشار از آهن می‌توان اسفناج، گوشت گاو، لوبیا، صدف و جگر گاو را نام برد.

ویتامین ای طول دوره نقاهت بعد از کاشت مو را کاهش داده و بافت‌ها و گرافت‌های آسیب دیده را تقویت می‌کند

ویتامین ای ذاتاً یک ترکیب آنتی اکسیدان است و موجب تسریع فرآیند ترمیم پوست آسیب دیده می‌شود. این ویتامین همچنین مانع از آن می‌شود که اسکارهای ناشی از دستکاری بافت دائمی شوند. بنابراین توصیه می‌شود که پس از بهبود زخم روغن ویتامین ای را به صورت موضعی بر روی ناحیه دهنده و گیرنده گرافت استفاده کنید. ویتامین ای نواحی درگیر را نرم‌تر ساخته و کیفیت بافت را بهبود می‌بخشد. به علاوه فولیکول‌های تخریب شده را نیز ترمیم می‌کند. شما می‌توانید ویتامین ای مورد نیاز خود را از مواد غذایی مختلفی چون بادام، اسفناج، آووکادو، دانه آفتابگردان و روغن زیتون به دست آورید.

ویتامین سی به عنوان یک ترکیب آنتی اکسیدان عمل کرده و مانع از ریزش مو و سفید شدن آن می‌شود

ویتامین سی با عمل به عنوان یک ترکیب آنتی اکسیدان، فرآیند ترمیم را تسریع بخشیده و در تولید پروتئین‌های کلاژن و الاستین نقش بسزایی را ایفا می‌کند. به علاوه این ویتامین با استرس بافتی ناشی از وجود ترکیبات اکسید کننده در بافت مبارزه می‌کند. این ترکیبات عمدتاً به عنوان مجرم اصلی در فرآیند سفید شدن موها و ریزش مو به شمار می‌روند.

اگر به دنبال منابع ویتامین سی می‌گردید ما به شما مصرف مواد غذایی زیر را توصیه می‌کنیم:

• فلفل‌
• کلم
• کیوی
• بروکلی
• توت
• مرکبات

ویتامین آ مانع از خشکی و خارش پوست سر می‌شود

تمام سلول‌ها برای رشد خود به ویتامین آ نیاز دارند. سلول‌های فولیکول‌های مو نیز از این موضوع مستثنی نیستند. ویتامین آ همچنین در فرآیند ساخت چربی پوست یا سبوم (sebum) دخیل شناخته می‌شود. این چربی موجب مرطوب ساختن پوست سر و کمک به سلامت موها می‌گردد. کمبود ویتامین آ خود را به صورت خشکی و خارش پوست سر و نتیجتاً ریزش موها نشان می‌دهد. خارش کف سر خود به عنوان یکی از عوارض جانبی کاشت مو مطرح است و کمبود ویتامین آ این علامت آزاردهنده را تشدید می‌کند.

هویج، سیب زمینی شیرین، جگر گاو، کلم، اسفناج و کدو حلوایی از جمله منابع اصلی ویتامین آ به حساب می‌آیند.

از مصرف مواد غذایی زیر بعد از کاشت مو پرهیز کنید

اهمیت دوره نقاهت بعد از کاشت مو اگر از خود جراحی بیشتر نباشد،‌ از آن کمتر نیست. اگرچه درصد موفقیت کاشت مو در بدترین حالت ۹۰ درصد است؛ اما شما می‌توانید با رعایت رژیم غذایی و پرهیزهای غذایی این درصد موفقیت را تا ۹۵ درصد نیز افزایش دهید.

از مصرف فست فود و غذاهای آماده خودداری کنید

دو نکته مهم دیگری که در انتخاب رژیم غذایی خود باید به آن‌ها دقت کنید، یکی سطح کلسترول خون و دیگری جریان خون به بافت موهایتان است.

بهتر است مصرف روغن را در رژیم غذایی خود محدود کنید. به این ترتیب کلسترول مضر یا LDL در خون شما کاهش یافته و سطح کلسترول خوب یا HDL افزایش می‌یابد. تنظیم کلسترول خون، موجب سریع‌تر شدن فرآیند نقاهت گردیده و رشد موها را بعد از عملیات کاشت مو تقویت می‌کند.

حداقل تا دو هفته بعد از کاشت مو از مصرف سیگار و نوشیدن الکل خودداری کنید

اگر سیگاری هستید، سعی کنید تا حد امکان مصرف سیگار خود را کاهش دهید. چراکه سیگار به طور مستقیم جریان خون را در بدن فرد کاهش داده و بنابراین میزان رسیدن خون به کف سر و موها نیز در افراد سیگاری در مقایسه با افراد غیرسیگاری کمتر است. به علاوه مدت دوره نقاهت نیز در افراد سیگاری طولانی‌تر خواهد بود.

الکل دارای ترکیبات رقیق کننده خون است و به همین علت فرآیند ترمیم و بهبودی را به تأخیر می‌اندازد. نوشیدن الکل بعد از کاشت مو با خطر بروز مشکلات بعد از عمل همراه بوده و ممکن است بقای گرافت‌های جدید را به خطر بیاندازد.

پزشکان توصیه می‌کنند که حداقل به مدت یک هفته و ترجیحاً دو هفته بعد از جراحی از مصرف نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید. قهوه نیز جزو ترکیباتی است که مصرف آن در چند روز اول بعد از کاشت مو توصیه نمی‌شود.

در مجموع، تصمیماتی که شما در حوزه سلامت خود می‌گیرید، نقش بسزایی در تعیین نتایج حاصل از کاشت مو خواهند داشت. برای رشد و نمو ریشه‌های مو بعد از کاشت مو تقریباً به شش ماه زمان نیاز است. اتخاذ یک رژیم غذایی سالم در طول این مدت موجب کوتاه‌تر شدن دوره نقاهت و جلوگیری از بروز عوارض و عود مجدد ریزش مو می‌گردد.