عوارض تزریق بوتاکس | آیا بوتاکس می‌تواند خطرناک باشد؟

یکی از روش‌های کم تهاجمی برای از بین بردن چین و چروک‌ها و جوان‌سازی صورت که هم برای خانم‌ها و هم آقایان استفاده می‌شود، تزریق بوتاکس است. سال‌ها است که در علم پزشکی سم ضعیف شده بوتولونیم برای درمان انواع بیماری‌ها مانند تعریق فراوان، میگرن و… استفاده می‌شود و اکنون نزدیک به دو دهه است که پای آن به بخش زیبایی نیز باز شده است. نتایج تحقیقات نشان می‌دهند که این ماده می‌تواند بر روی عملکرد ماهیچه‌ها تاثیر بگذارد و با محدودتر کردن حرکات آن‌ها مانع از بروز چین و چروک شود. علاوه بر این بوتاکس به لیفت پوست و جلوگیری از افتادگی آن نیز کمک زیادی خواهد کرد.

یکی از اصلی‌ترین دلایل محبوبیت تزریق بوتاکس در میان مردم جهان، کم خطر و ایمن بودن آن است. اکنون سال‌ها است که مردم از این روش جوان‌سازی استفاده می‌کنند و عوارض عجیب و خطرناکی از آن گزارش نشده است؛ اما نمی‌توان گفت که این روش هیچ عارضه‌ای ندارد و 100 درصد مطمئن و ایمن است. بسته به شرایط هر فرد و منطقه‌ای که بوتاکس در آن تزریق می‌شود، برخی عوارض به وجود خواهند آمد که بهتر است قبل از هر اقدامی برای تزریق درباره آن‌ها بدانید. این موضوع باعث می‌شود که بدون نگرانی برای این کار اقدام کنید و به نتایج مورد نظر خود نیز برسید.

آیا تزریق بوتاکس خطرناک است ؟

شاید زمانی که درباره بوتاکس تحقیق می‌کردید، به افرادی برخورده باشید که به شدت شما را از این کار منع می‌کنند و عوارض ناگواری را برای شما شرح می‌دهند؛ اما آیا واقعا چنین است و بوتاکس عملی خطرناک است که می‌تواند منجر به بروز چنین عوارضی شود؟ پاسخ این سوال قطعا خیر است؛ تزریق بوتاکس از همان ابتدا تاکنون یکی از ایمن‌ترین روش‌های جوان‌سازی بوده و عارضه خاصی را برای متقاضیان ایجاد نکرده است. به همین جهت می‌توانیم به شما اطمینان دهیم که تزریق بوتاکس خطرناک نیست و نیازی نیست نگران آن باشید.

اما این بدان معنا نیست که با تزریق بوتاکس هیچ عارضه‌ای نخواهید داشت و ممکن است برخی عوارض جزئی ایجاد شوند. نکته مهم این است که با رعایت نکات مراقبتی توصیه شده می‌توانید این عوارض را کاهش دهید و در مدت کوتاه‌تری به نتایج دلخواه خود برسید.

عوارض شایع بعد از تزریق بوتاکس

برخی عوارض بوتاکس طوری است که ممکن است تعداد بیشتری از افراد با آن درگیر شوند، این مدل عوارض از دسته عوارض رایج بوتاکس محسوب می شوند. این موارد اصلا نگران کننده نیستند و معمولا بعد از مدت کوتاهی برطرف می‌شوند. برخی از شایع‌ترین این عوارض را در ادامه آورده‌ایم.

• قرمزی و التهاب پوست

به دلیل اینکه در فرایند تزریق بوتاکس یک ماده خارجی وارد بدن می‌شود، قرمزی و التهاب پوست و حتی مقداری تورم بعد از بوتاکس کاملا طبیعی است. این عوارض خفیف تا متوسط هستند و می‌توانید به کمک کمپرس سرد در عرض چند ساعت آن‌ها را از بین ببرید. معمولا میزان التهاب پوست با دوز تزریق رابطه مستقیم دارد و البته ضخامت سوزن نیز بر روی این موضوع بی تاثیر نیست. هرچه پزشک فرایند تزریق بوتاکس را با آرامش بیشتری انجام دهد و از سوزن‌های ظریف‌تری برای این کار استفاده کند، مقدار قرمزی و تورم کمتر خواهد بود.

• کبودی و خون‌مردگی

در مواردی که تزریق توسط افراد غیرمتخصص و بی‌تجربه انجام گیرد، ورود سوزن به پوست ممکن است باعث آسیب دیدن عروق بسیار ریز خونی و ایجاد کبودی در محل تزریق شود؛ این کبودی‌ها معمولا چندان گسترده نیستند و البته در نواحی که خون‌مردگی به وجود آمده، احساس درد هم نخواهید داشت؛ اما ممکن است عروق خونی آسیب شدیدتری دیده باشند و منطقه کبودی گسترده‌تر و البته دردناک باشد.

برای از بین بردن کبودی‌های جزئی باید مراقبت‌های قبل و بعد از تزریق را به خوبی رعایت کنید. برخی از مهم‌ترین آن‌ها را در ادامه آورده‌ایم.

• حدود یک هفته قبل و بعد از تزریق داروهای ضد التهاب و غیر استروئید و همچنین رقیق کننده خون را مصرف نکنید.
• با استفاده از کرم‌های ویتامین K و عصاره گیاه ارنیکا اثرات کبودی را از بین ببرید.
• سعی کنید در طول تزریق دراز نکشید و در حالت نشسته باقی بمانید.

تزریق بوتاکس فرایند دردآوری نیست و بعد از آن نیز متقاضیان دردی را احساس نمی‌کنند؛ اما در مواردی که آستانه درد افراد پایین باشد، پزشک از کرم‌های بی‌حسی در محل تزریق استفاده می‌کند. این درد موقتی است و با استفاده از کمپرس سرد می‌توانید آن را تسکین دهید.

• سردرد یا تهوع

در مواردی که فرد نسبت به ترکیبات بوتاکس حساسیت دارد، سردرد و حالت تهوع نیز مشاهده شده است. این مورد بسیار خفیف است و معمولا در تزریق اول رخ می‌دهد. سردرد و تهوع بعد از بوتاکس سه یا چهار روز بعد از عمل برطرف می‌شود؛ شما می‌توانید برای کاهش آن از داروهای ضد میگرن یا مسکن‌های نسبتا ضعیف استفاده کنید.

عوارض خطرناک تزریق بوتاکس

تزریق بوتاکس فرایندی کم خطر است؛ اما اگر توسط افراد نابلد انجام شود می‌تواند برخی عوارض شدیدتر را جبران کند. افرادی که از این کار شکایت دارند و به شما هم توصیه می‌کنند که به سراغ آن نروید نیز معمولا به سراغ همین مراکز رفته‌اند و تزریق آن‌ها توسط افراد بدون تجربه انجام شده است. به منظور جلوگیری از بروز عوارضی که در ادامه بیان می‌کنیم، بهتر است که در انتخاب مرکز دقت کنید و زمان کافی برای این کار بگذارید.

• واکنش‌های کولینرژیک

استفاده از برندهای نامعتبر بوتاکس که از سم بوتولونیوم نوع B ساخته شده‌اند، باعث بروز واکنش‌های کولینرژیک خواهد شد. منظور از این واکنش‌ها خشکی دهان و چشم‌ها یا بروز اختلالاتی در بینایی و حس چشایی است که متقاضیان را آزار خواهد داد. معمولا این فرآورده‌ها به دلیل قیمت پایین‌تر در مراکز غیرمعتبر به کار می‌روند و در روزها و حتی هفته‌های اول بعد از تزریق متقاضیان را آزار می‌دهند.

• عفونت

عفونت بعد از تزریق بوتاکس بسیار نادر است و کمتر کسی دچار آن خواهد شد؛ در واقع خود ماده بوتاکس باعث بروز این مشکل نخواهد شد و ممکن استریل نبودن محیط یا لوازم تزریق موجب عفونت شود.

• عدم تقارن چهره

در مواردی که لازم است بوتاکس به هر دو طرف چهره تزریق شود، مشکلاتی همچون عدم تقارن صورت فرد به وجود می‌آید. به عنوان مثال در از بین بردن خطوط خنده، ممکن است یک سمت لب‌های فرد بالاتر یا پایین‌تر از سمت دیگر شود یا خطوط یک طرف به خوبی از بین نروند. یک پزشک متخصص برای جلوگیری از بروز این مشکلات به هر دو طرف صورت دقیقا به یک اندازه تزریق می‌کند و در هر مرحله مطمئن می‌شود که چهره فرد فرمی طبیعی و متقارن دارد.

• مشکل در حرکت دادن عضلات

در مواردی که مقدار بوتاکس تزریق شده به یک ناحیه بیشتر از حد مورد نیاز باشد، بخش بیشتری از عضلات فلج می‌شوند؛ به همین دلیل حرکت دادن عضلات صورت برای فرد مشکل خواهد شد. به عنوان مثال در تزریق به اطراف لب، لبخند زدن یا حتی صحبت کردن برای فرد دشوار می‌شود یا در تزریق به پیشانی ممکن است شخص در حرکت دادن ابروهای خود با مشکل مواجه شود. برای جلوگیری از این مشکل معمولا بوتاکس غلیظ با دوز کم تزریق می‌شود تا عضلات به طور کنترل شده‌ای تحت تاثیر آن قرار گیرند.

عوارض تزریق بوتاکس در نواحی مختلف

بوتاکس را می‌توان در قسمت‌های مختلف صورت مانند پیشانی، اطراف چشم‌ها و ابروها، دهان و گونه‌ها تزریق کرد. بسته به اینکه منطقه تزریق کجا است، عوارض متفاوتی ممکن است بروز کنند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت. این عوارض نیز ناشی از عدم تجربه پزشک در انتخاب محل تزریق هستند که البته باعث بروز مشکل خاصی نمی‌شوند؛ اما ظاهر شما را تحت تاثیر قرار خواهند داد.

عوارض تزریق در نواحی اطراف چشم و ابروها

یکی از پرطرفدارترین کاربردهای بوتاکس، از بین بردن خطوط پنجه کلاغی اطراف چشم، خط اخم و رفع افتادگی ابروها و پلک‌ها است. برای درمان هریک از این موارد، اگر تزریق در ناحیه درستی انجام نگیر ممکن است عوارضی به وجود آید که در ادامه این بخش بیان خواهیم کرد.

• افتادگی پلک‌ها : اگر قصد شما از تزریق بوتاکس از بین بردن خط اخم باشد، ممکن است پزشک به اشتباه تزریق را در عضلات بالا برنده پلک انجام دهد. به همین دلیل حدود دو ماه بعد از تزریق پلک‌هایی افتاده خواهید داشت. البته جای هیچ‌گونه نگرانی نیست؛ چرا که اثرات تزریق نهایتا 6 ماه بعد برطرف می‌شوند و شما نیاز به تزریق مجدد خواهید داشت. پس اگر افتادگی پلک شما برطرف نشد، نیازی نیست اقدام خاصی انجام دهید؛ تنها کافی است تا زمان از بین رفتن اثر بوتاکس صبر کنید.

• شل شدن پلک‌ها : در مواردی که حجم بوتاکس تزریق شده به خطوط پنجه کلاغی بیش از حد مورد نیاز باشد، بالشتک‌های چربی زیر پلک حالتی افتاده پیدا می‌کنند که باعث می‌شود پلک پایینی شل به نظر برسد. در مواردی نیز ممکن است این موضوع همراه با تورم زیر چشم هم باشد که معمولا صبح‌ها بعد از بیدار شدن از خواب بیشتر می‌شود. خوشبختانه این عارضه هم موقتی است و بعد از مدتی برطرف خواهد شد.

• ایجاد چروک در اطراف بینی : ممکن است کاهش حرکت عضلات ابروها و پلک‌ها باعث ایجاد فشار به عضلات اطراف بینی شود و چروک‌هایی را در این ناحیه به وجود آورد. این موضوع نیز چندان نگران کننده نیست و می‌توان به کمک تزریق بوتاکس یا روش‌های دیگر در زمانی کوتاه آن را برطرف کرد.

عوارض تزریق بوتاکس به پیشانی

بسیاری از افراد برای از بین بردن خطوط عرضی پیشانی خود اقدام به تزریق بوتاکس می‌کنند. این کار ممکن است باعث بروز عوارضی شود که فرد را اذیت می‌کنند. با توجه به اینکه پیشانی منطقه وسیعی است و عضلات آن با قسمت‌های متفاوتی از صورت در ارتباط هستند، لازم است که پزشک دقت کافی در انتخاب محل تزریق داشته باشد تا چنین مشکلاتی به وجود نیاید.

• افتادگی ابرو : در مواردی که محل تزریق بوتاکس به پیشانی بسیار پایین و نزدیک به ابروها انتخاب شود، ابروها و پلک‌ها تحت تاثیر قرار می‌گیرند و حالتی افتاده پیدا می‌کنند. در واقع این حالت باعث می‌شود که فرد روی پلک‌های خود احساس سنگینی داشته باشد. خوشبختانه این مسئله نهایتا تا 1 ماه بعد از تزریق ادامه خواهد داشت و بعد از آن به طور کامل برطرف می‌شود.

• بی‌احساس شدن چهره فرد : شاید شما هم افرادی را دیده باشید که بعد از تزریق بوتاکس دیگر چهره‌ای طبیعی ندارند و نمی‌توان احساسات آن‌ها را از صورتشان تشخیص داد. در چنین مواردی دوز تزریق بوتاکس در ناحیه پیشانی بیش از حد بوده است و بخش زیادی از عضلات پیشانی فرد قابلیت حرکت خود را از دست داده‌اند. یک پزشک متخصص در مواردی که حجم چروک‌های چهره فرد بیشتر است، ابتدا مقدار کمی بوتاکس تزریق می‌کند و بعد از گذشت یک ماه با مشاهده نتایج، در صورت لزوم حجم بوتاکس تزریق شده را بالا می‌برد.

• بالا رفتن بیش از حد ابروها (ایجاد علامت مفیستو) : اگر مقدار بوتاکس تزریق شده به پیشانی کم باشد یا تزریق به طور یکنواخت صورت نگرفته باشد، یک سوم انتهایی یا بخش میانی ابروها بالا می‌روند و فرم غیرطبیعی و نامتناسبی به چهره فرد می‌بخشند.

آیا ممکن است بدن نسبت به سم بوتولونیم واکنش نشان دهد ؟

با توجه به اینکه سم مورد استفاده در بوتاکس ضعیف شده است، این موضوع بسیار نادر است و تاکنون گزارشی که نشان دهد بدن واکنش‌های حساسیتی شدیدی نسبت به این سم نشان داده، ارائه نشده است. ممکن است در موارد بسیار کمیابی دانه‌های ریز و قرمز بر روی پوست به وجود آیند که بعد از گذشت چند روز برطرف می‌شوند.

عوارض تزریق بوتاکس بعد از چه مدت خود را نشان می‌دهند ؟

معمولا عوارض شایع بوتاکس مانند التهاب پوست، درد و تورم جزئی بلافاصله بعد از اتمام تزریق مشاهده می‌شوند و حدود 2 یا 3 روز بعد نیز از بین می‌روند؛ اما عوارض دیگر مانند افتادگی ابروها یا پلک‌ها، شل شدن پلک زیرین و… ممکن است حدود یک یا دو هفته بعد از تزریق بروز کنند و بسته به مورد و نوع مراقبت فرد از یک ماه تا 4 ماه بعد برطرف خواهند شد.

آیا ممکن است بعد از تزریق بوتاکس تنگی نفس هم به وجود آید ؟

خیر. عوارض سیستمیک مانند تنگی نفس از مشکلات بعد از تزریق بوتاکس نیستند؛ مگر اینکه دوز تزریق شده توسط پزشک بالاتر از 500 واحد باشد که بسیار نادر است. معمولا در کاربردهای زیبایی بوتاکس بیشتر از 170 واحد استفاده نمی‌شود؛ پس اگر دچار این مسئله شدید، باید ریشه آن را در چیز دیگری جستجو کنید.

آیا تزریق مداوم بوتاکس باعث تشدید عوارض آن می‌شود ؟

خیر. اثرات بوتاکس بعد از حدود 6 ماه از بین می‌روند و پوست شما به حالت قبلی خود برمی‌گردد. پس این موضوع که تزریق مداوم بوتاکس باعث شلی یا افتادگی شدید پوست یا باقی ماندن اثرات فلج عضلات می‌شود کاملا غلط است و هیچ مبنای علمی ندارد.

آیا تزریق بوتاکس در دوران بارداری ممنوع است ؟

با وجود اینکه هیچ مدرک محکمی دال بر تاثیر بوتاکس بر روی جنین و ترکیبات شیر مادر وجود ندارد، پزشکان توصیه می‌کنند که در این دوران تزریق را انجام ندهید. در واقع هیچکس نمی‌داند که این دارو می‌تواند برای سلامت جنین و نوزاد خطرناک باشد یا نه؛ اما محض احتیاط بهتر است در این دوران از انجام درمان‌هایی که یک ماده خارجی را به بدن وارد می‌کنند خودداری کنید.